3.1 Economie

1.1 Pro-actief accountmanagement bedrijven. Daartoe legt het Amersfoort business team (ABT) de rode loper uit voor bestaande en nieuwe bedrijven die passen bij de stad Amersfoort. We organiseren ambassadeurs- en andere netwerkbijeenkomsten voor (nieuwe) bedrijven. Groeiende bedrijven begeleiden we intensief bij optimalisatie en revitalisatie van een bestaande locatie of naar nieuwe locaties in de stad. Doel hiervan is het aantrekken en behouden van (nieuwe) werkgelegenheid en een goede woon-werkbalans. Daarbij streven we ook naar een zo duurzaam mogelijke invulling.
1.2 Actieve vraaggerichte dienstverlening aan ondernemers en ondernemersverenigingen via de accountmanagers van het Amersfoort Business Team. Voor bedrijventerreinen waar parkmanagement is georganiseerd nemen we deel aan het bestuur van de parkmanagementstichting. Voor informatievoorziening richting ondernemers werken we met de ketenpartners samen aan de inrichting van één loket voor alle ondernemersvragen.
1.3 Gezamenlijk met ROM optrekken bij accountcontact met internationale bedrijven in Amersfoort. Regionale en internationale acquisitie van bedrijven richten we in 2023 in samenwerking met Team Trade & Invest van de ROM op bedrijven die passen binnen het profiel van Healthy Urban Living. Bedrijven worden gestimuleerd om zo veel mogelijk bij te dragen aan een duurzaam, sociaal en circulair Amersfoort.
1.4 De as Amersfoort-Utrecht groeit uit tot Earth Valley: een kennisomgeving die dankzij de concentratie van ingenieursbureaus, innovatieve (geo-) bedrijven en kennis- en onderwijsinstellingen een bijdrage levert aan wereldwijde maatschappelijke opgaven, zoals klimaatadaptatie, energietransitie, circulair bouwen en mobiliteit. Het Earth Valley ecosysteem versterken we als nationale hotspot voor ontwikkeling en toepassing van (geo-) technologie in de fysieke leefomgeving. Met de ROM wordt de samenwerking tussen de verschillende bedrijven versterkt, waarbij overheden als opdrachtgever en samenwerkingspartners bijdragen aan versterking van de keten. De kern van deze samenwerking ligt in het vinden en testen van innovatieve oplossingen voor maatschappelijke thema’s (zoals klimaatadaptatie en energietransitie). We zetten digitale innovaties in als middel om deze maatschappelijke opgaven integraal op te lossen. In lijn met profilering als regio voor gezond stedelijk leven, zal de nieuwe werkwijze van Earth Valley naast het versterken van de regionale economie dan ook van groot belang zijn voor en impact hebben op de fysieke (her)ontwikkelingsplannen voor diverse wijken in Amersfoort met ieder haar eigen fysieke maatschappelijke opgaven.
1.5 Actieve verbindingen leggen tussen bedrijfsleven en onderwijs, t.b.v. betere aansluiting onderwijs en bedrijfsleven. Denk hierbij aan het mogelijk maken van 'Docent in bedrijf' en de week van het ondernemen waar bedrijven en onderwijsinstellingen actief aan kruisbestuiving doen.
1.6 Implementeren relatiemanagement n.a.v. onderzoek economisch ecosysteem start- en scale-ups in Amersfoort binnen regio Utrecht. Start- en scale-ups in beeld brengen en verbinden met corporates en regionale samenwerking met o.a. Startup Utrecht en ROM regio Utrecht.
1.7 Gemeente Amersfoort doet aan Impact Ondernemen; Amersfoort is ondertekenaar van de City Deal Impact-ondernemen. We trekken, stimuleren en faciliteren sociaal ondernemerschap. Daarmee willen we verder gaan dan de faciliterende rol die we als gemeente tot op heden aannamen, echter zijn hier nog geen middelen voor beschikbaar. We zoeken naar mogelijkheden om ondernemers die de duurzame en sociale ambities van de stad bevorderen, te belonen. Als gemeente willen wij deze "impact ondernemers" helpen en obstakels wegnemen, om zo het ecosysteem te versterken.

2.1 We sturen op een goede ontwikkeling van onze werklocaties, in het bijzonder de bedrijventerreinen. Deze terreinen zijn een steeds schaarser goed, waardoor het vinden van een goede locatie voor bedrijven een steeds lastiger opgave wordt. Daarom zetten we in op verduurzaming, revitalisering, intensivering en profilering van onze bedrijventerreinen. Daarnaast wordt bedrijventerrein Bovenduist aangelegd om te voorzien in de broodnodige schuifruimte. Deze strategie en een uitvoeringsprogramma, die onlosmakelijk zijn verbonden met verduurzaming van bedrijventerreinen, worden uitgewerkt in het Omgevingsprogramma Werklocaties, dat als programma binnen de Omgevingsvisie zal gaan functioneren. Met behulp van de regionale programmering komen we tot een optimale allocatie van de werklocaties, in lijn met het Regionale Ontwikkelbeeld. We houden bij de profilering van werklocaties rekening met (lopend) provinciaal onderzoek naar de toekomst van branches met oog op de arbeidsmarkt. We starten twee pilots om ervaring op te doen met intensivering en verduurzaming van bedrijventerreinen; De Hoef-Oost en Isselt. Voor uitvoering van een revitaliserings- en/of intensiverings-aanpak zijn nog geen middelen beschikbaar.
2.2 Voor Isselt-Midden werken we aan een verkenning naar mogelijke toekomstscenario’s (behoud werkfunctie i.c.m. intensivering, transformatie, of gemengde woon-werkontwikkeling met behoud maakfunctie).
2.3 De gemeente Amersfoort stuurt ook op sanering, verduurzaming en vernieuwing van de (leegstand in de) kantorenvoorraad. Hiertoe maken we programmerings-afspraken voor de planvoorraad van kantoren, en deze vertalen we door naar (projectkaders voor) concrete gebiedsontwikkelingen. Reductie van de planvoorraad en tegengaan van leegstand doen we door medewerking aan transformatie van kantoren buiten de meest kansrijke kantoorlocaties naar wonen, of andersoortige functies in kantoren op bedrijventerreinen. Ook deze strategie en een uitvoeringsprogramma worden uitgewerkt in het Omgevingsprogramma Werklocaties, als programma in de Omgevingsvisie. Daarbij werken we ook beleid uit voor het terugdringen van kantoorbestemmingen en leegstand in kantoren op bedrijventerreinen.
2.4 Advisering in ruimtelijke projecten ter realisatie van de programmadoelen, in het Stadshart, aanpak stationsgebied, Bedrijvenpark Vathorst, Wieken/Vinkenhoef, Podium, transformatie De Hoef-West, Kop van Isselt, Wagenwerkplaats en op kleinere binnenstedelijke locaties. De nadruk ligt op integrale advisering in projecten. De inzet van de beperkte capaciteit en middelen zal worden toegesneden op de voortgang van de projecten, waarbij soms scherpe keuzes gemaakt moeten worden.
2.5 Aanpak van oudere werklocaties, zoals Isselt, Calveen of De Hoef-Oost. Dit in het bewustzijn dat ook hier keuzes en prioritering onvermijdelijk zijn vanwege beperkte capaciteit en middelen. Prioriteit ligt bij de aanpak van Isselt en De Hoef-Oost, waar bredere complexe opgaven liggen op het vlak van onder andere intensivering, verduurzaming en vergroening.
2.6 In de omgevingsvisie en het omgevingsprogramma werklocaties werken we een afwegingskader uit dat richting geeft aan hoe wordt omgegaan met vrijkomende (werk)locaties in de wijk. Het geeft meer richting aan de welke vormen van werkgelegenheid passend zijn in gemengde gebieden, zowel bestaand als nieuw, welke typen locaties, welke wijken zich daar het best voor lenen en onder welke voorwaarden eventueel kan worden getransformeerd naar wonen.

3.1 Samen met onderwijsinstellingen en bedrijfsleven blijvend invulling geven aan de verbetering van de aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt, in samenwerking met de regionale partners.
3.2 Stimuleren en ondersteunen van samenwerkings-projecten via het Toekomstfonds Onderwijs-Arbeidsmarkt, zoals bijvoorbeeld het Challenge based Leren in het Hoefkwartier, waar studenten van verschillende opleidingsniveaus aan een leer-werkomgeving werken in het Celsiushuis. De agenda Onderwijs Arbeidsmarkt is in 2022 geëvalueerd. Er wordt verder nagedacht over de wijze waarom in het vervolg ondernemers worden gestimuleerd.
3.3 Initiëren van ontmoetingen door de gemeente, om de samenwerking tussen onderwijsinstellingen en bedrijfsleven te versterken.
3.4 Actief participeren in de Utrecht Talent Alliantie, een samenwerking tussen overheden, onderwijsinstellingen en werkgevers. Voor Amersfoort is hierbij een goed functionerende arbeidsmarkt van belang met voldoende beschikbaarheid van passend opgeleid personeel voor de bedrijvigheid in de stad en regio.
3.5 De sectoren bouw, ICT, Geo en Water (Earth Valley) worden verbonden met onze MBO’s en het HBO in Amersfoort.

4.1 De Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Regio Utrecht is in 2020 opgericht. De partners Provincie Utrecht, gemeenten Amersfoort, Utrecht en Hilversum, Universiteit Utrecht, UMCU en Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) werken samen aan het versterken van het regionale ecosysteem. Hiermee wordt ingezet op innoveren, investeren en internationaliseren van het innovatieve MKB. We werken aan een economie waarin duurzaamheid, digitalisering en (sociale) gezondheid centraal staan.

4.2  In het regionaal ontwikkelbeeld (tot 2030) is een visie neergelegd op (het faciliteren van) de grote ruimtevragers in de regio Amersfoort en wordt de uniciteit van de regio in provinciaal en landelijk perspectief beschreven. Het regionaal ontwikkelbeeld vormt een belangrijk vertrekpunt voor de verstedelijkingsstrategie van de Stad Amersfoort. Als uitvloeisel van het regionaal ontwikkelbeeld voeren we onderzoek uit naar de toekomst van Isselt-Midden (zie 2.2) en gaan we samen met de regio en de provincie Utrecht de sectorstructuur van de regio in beeld brengen om de meest kansrijke sectoren goed te kunnen benoemen.
4.3 We formuleren beleid en concrete projecten voor creatieve broedplaatsen. Naast een plek voor creatieve makers kunnen creatieve broedplaatsen ook plaats bieden aan startende impactondernemers, ondernemers uit de creatieve industrie (vormgevers), nieuwe maakindustrie, maatschappelijke initiatieven en dragen zodoende bij aan het innovatieve klimaat en het oplossend vermogen voor maatschappelijke vraagstukken in Amersfoort. We verkennen kansen voor synergie bij het creëren van inspiratieplekken voor organisaties, bedrijven en opleidingen.
4.4 In 2023 werken we verder aan concrete projecten:
-het project SCOREwater over klimaatadaptatie, met Barcelona en Göteborg;
-binnen de Data- en KennisHub Gezond Stedelijk Leven met o.a. RIVM, Universiteit Utrecht en Economic Board Utrecht aan de innovatielijnen Digital twin (geo-data) en Slimme monitoring;
-ethische vraagstukken over digitalisering, samen met de in 2021 opgerichte Klankbordgroep Digitalisering & Ethiek (inwoners Amersfoort).

5.1 Profileren van Amersfoort als aantrekkelijke regio voor ondernemen en werken, voor zakelijke bijeenkomsten en toeristisch-recreatief bezoek. Door opdrachtverlening aan de Stichting Citymarketing Regio Amersfoort wordt met collectieve marketingacties voor het culturele en vrijetijdsaanbod  bezoek aan en bestedingen in regio Amersfoort gestimuleerd. We zijn selectief in de doelgroepen die we benaderen. We richten ons vooral op bezoekers die met hun bestedingen bijdragen aan het economisch draagvlak voor instandhouding van culturele en recreatieve voorzieningen, die ook voor onze inwoners van belang zijn. Om de voorzieningen in de binnenstad op peil te houden, stimuleren we mensen vanuit de eigen regio, maar ook daarbuiten, om naar het Stadshart van Amersfoort te komen om te winkelen en horeca te bezoeken. De doelgroep van potentiële nieuw vestigende bedrijven bestaat conform het coalitieakkoord uit duurzame, sociale en circulaire bedrijven.
5.2 Zorgen voor vitale winkelgebieden en markten, passend bij de groeiende bevolking en veranderende behoeften. Aan de hand van de vernieuwde Nota Detailhandel (2021) met het Stadshart van Amersfoort in de periode 2020-2023 opnieuw een plek bij de 10 Meest Vitale Binnensteden van Nederland te behalen (periodiek onderzoek Goudappel Coffeng). In 2022 is van de provincie Utrecht een subsidie verkregen vanuit “Versterking Vitaliteit Binnensteden”. In 2023 zullen de plannen tot uitvoer worden gebracht. Met inzet van subsidie van de provincie wordt een ‘matchmaker’ ingeschakeld, die ruimtevragers koppelt aan leegstaande (winkel) panden.
5.3 Door inzet van Citymarketing is een samenwerking met de binnenstadondernemers, KHN, VEB en de culturele sector resulterend in een continue publiekscampagne. Samenwerking en kennisoverdracht tussen culturele instellingen, evenementenorganisaties en lokale ondernemers vormen hierbij de basis.
5.4 Ondersteunen van een goed toeristisch voorzieningenniveau in de stad, inclusief de Eemhaven.
5.5 Een (cultureel) profiel passend bij de groeiende stad Amersfoort, mede door inzet op Citymarketing: Amersfoort in de periode 2020-2023 een plek in de Top 25 bij de Cultuurindex van de Atlas voor Gemeenten. Hiermee dragen we bij aan de aantrekkelijkheid van de stad voor wonen en werken (zie begroting cultuur voor verdere uitwerking). Dit vraagt om investeringen in cultuur die zich economisch terugbetalen. Bij de inzet op creatieve broedplaatsen (zie ook 4.3) worden waar mogelijk kansen gepakt met oog op met het stimuleren van (circulaire) economie en arbeidsmarktbeleid.
5.6 Passende samenwerkingen met onder meer stad en Provincie Utrecht, het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen.
5.7 Voor het gericht aantrekken van internationaal toerisme nemen we deel aan (boven) regionale projecten, zoals de meerjarige campagne VisitUtrechtRegion. Daarbij wordt Amersfoort samen met de regio onder de aandacht gebracht bij bijvoorbeeld Duitse en Belgische cultuurtoeristen.
5.8 Samen met de schoolbesturen in Amersfoort werken we aan internationaal onderwijs. De focus ligt hierbij op het vergroten van kansengelijkheid. De verkenning naar de mogelijkheden is met positieve uitkomst uitgevoerd. De volgende stap behelst het vormgeven van internationaal onderwijs in de stad. Voor een bijdrage aan eventuele voorinvesteringen is vooralsnog geen dekking.
5.9 Samenwerking met International Welcome Centre Utrecht Region wordt geïntensiveerd om voor internationale (kennis) werkers overheidsinformatie en praktische zaken gemakkelijker te regelen.

Eind 2022 wordt de uitvoeringsagenda Circulariteit geactualiseerd op basis van reeds uitgezette beleidslijnen, de ambities uit het coalitieakkoord en de bouwstenen die begin 2022 zijn benoemd tijdens de evaluatie van 4 jaar programma Duurzame Economie.
In 2023 proberen we de continuïteit te borgen op de inzet op het vlak van de transitie naar de circulaire bouweconomie. Voor extra inzet op de transitieagenda's lokale maakindustrie en consumptiegoederen zijn op dit moment nog onvoldoende middelen beschikbaar.
6.1 Circulaire gebiedsontwikkeling: Bij gebiedsontwikkeling nemen wij kaders op voor circulair bouwen in onze bestemmingsplannen waarmee circulair bouwen steeds meer de standaard wordt. In 2022 is het Convenant Duurzame Woningbouw Provincie Utrecht getekend. In 2023 trekken we samen met projectontwikkelaars en andere (lokale) overheden op om de ambities voor circulair bouwen verder te verankeren, bijvoorbeeld door het ontwikkelen van een afwegingskader of door deelname aan de citydeal Circulair en Conceptueel Bouwen die we in 2021 hebben ondertekend.
6.2 Circulair inkopen: De afgelopen jaren is er veel ervaring opgedaan met circulair inkopen in de openbare ruimte. Deze ervaring wordt verder geïmplementeerd en ook verbreed binnen de organisatie tot een Routekaart 100% CO2neutraal en 100% Circulair inkopen als onderdeel van het Plan van Aanpak Maatschappelijk Verantwoord Inkopen en Opdrachtgeverschap.
6.3 Circulaire bedrijvigheid: We stimuleren en ondersteunen bedrijven om te werken aan circulaire economie. Daarbij gaat het zowel om het bieden van praktische ondersteuning, het delen van kennis en inspiratie en het toekennen van subsidies.
6.4 Infrastructuur voor een circulaire stad: Samen met het samenwerkingsverband van kringlopen, stichting Retourboulevard, ROVA en makers (033circulair) werken we aan het sluiten van lokale kringlopen van consumptiegoederen. We werken samen aan plekken voor sorteren, demonteren, upcycling en verkoop.
6.5 Samenwerking, kennisontwikkeling en kennisdeling: Samen met de partners van Alliantie Cirkelregio blijven we werken aan het versnellen van de circulaire economie in de regio Utrecht, bijvoorbeeld door samen kennisbijeenkomsten te organiseren voor ondernemers en bestuurders.